طراحی و ساخت تابلو برق برای شرایط اقلیمی ایران

کشور ایران به دلیل وسعت و تنوع اقلیمی بالا، از شرایط آب و هوایی بسیار متفاوتی برخوردار است؛ از مناطق گرم و خشک جنوب تا مناطق مرطوب و بادخیز شمال، و از ارتفاعات سرد تا دشت‌ های گرم. این تنوع باعث می‌ شود که طراحی تابلو برق در هر منطقه، نیازمند رعایت ملاحظات ویژه ای باشد. عدم توجه به این شرایط می‌تواند منجر به کاهش عمر مفید تابلو، افزایش خرابی و هزینه‌های نگهداری شود. بنابراین، طراحان و تولیدکنندگان تابلو برق باید علاوه بر اصول فنی، شرایط محلی را نیز در نظر بگیرند. شرکت آداک با تجربه‌ای چندین ساله در صنعت تابلو برق، توانسته است مدل‌هایی طراحی کند که با اقلیم‌های مختلف ایران سازگارند، از انتخاب جنس بدنه تا سیستم تهویه و نصب تجهیزات حفاظتی ویژه. در این مقاله، ضمن بهره‌گیری از تجارب عملی و استانداردهای معتبر، به بررسی گام‌ به‌ گام آنچه باید در ساخت تابلو برق برای شرایط اقلیمی ایران مراعات شود، می‌پردازیم.

شناخت شرایط اقلیمی تأثیرگذار بر طراحی تابلو برق

قبل از ورود به راهکارها، لازم است با عوامل محیطی که بر عملکرد تابلو برق تأثیر می‌گذارند آشنا شویم:

• دمای محیط: در مناطق گرم­سیر جنوب ایران، دمای محیط می‌تواند به‌طور پیوسته بالا باشد؛ این موضوع بر جریان مجاز سیم‌ها و تجهیزات داخل تابلو تأثیر مستقیم دارد.
• رطوبت نسبی: در شمال ایران رطوبت نسبی بالا بوده و میعان درون تابلو، خوردگی و مشکلات قطعات را افزایش می‌دهد. 
• آلودگی هوا، گرد و غبار و خوردگی: مناطق صنعتی، ساحلی یا بادخیز ممکن است ذرات نمکی، گرد و غبار یا ترکیبات خورنده داشته باشند که باید به آن‌ها توجه شود.
• ارتفاع از سطح دریا و تابش شدید خورشید: هرچند کمتر مطرح است، اما در مناطق خاص مانند ارتفاعات و نواحی بادخیز، شرایط ویژه‌ای برای طراحی تابلو لازم است. 

شناخت دقیق این عوامل به تولید کننده یا طراح تابلو برق این امکان را می‌دهد که اجزا را مطابق شرایط منطقه انتخاب کند و از بروز خطاهای پرهزینه جلوگیری نماید. در ادامه، این عوامل را با توجه به اقلیم‌های ایران (جنوب، شمال، مناطق مرکزی) تفکیک می‌کنیم و راهکارهای مربوطه را ارائه می‌دهیم.

طراحی تابلو برق در مناطق گرم و خشک (مناطق جنوبی)

در نواحی جنوبی ایران مانند استان‌ های خوزستان، بوشهر، هرمزگان، میانگین دمای محیط بالا، تابش شدید خورشید، ممکن است گرد و خاک زیاد وجود داشته باشد و تهویه هوا محدود باشد. در این شرایط، اگر تابلو برق بدون در نظر گرفتن این خصوصیات طراحی شود، به سرعت با مشکل مواجه می‌شود: دمای داخلی تابلو بالا می‌رود، جریان عبوری کاهش می‌یابد، قطعات دچار خستگی حرارتی شده و عمر مفید آن‌ ها کاهش می‌ یابد.

راهکارهای پیشنهادی

در این بخش، شرکت آداک را به عنوان تولید کننده‌ ای که این شرایط را مدنظر قرار داده معرفی می‌ کنیم:

• استفاده از جنس بدنه مقاوم در برابر تشعشع و گرمای شدید (مثلاً ورق آهنی با پوشش مقاوم یا آلومینیوم با پوشش خاص) توسط آداک.
• طراحی تهویه فعال یا غیرفعال مناسب: مثل نصب دریچه‌های هوا با فیلتر گرد و غبار، استفاده از فن‌های کم‌صدا برای تخلیه هوای گرم داخل تابلو.
• تنظیم جریان نامی قطعات با در نظر گرفتن دمای محیط بالا: مطابق استانداردها، افزایش دمای محیط باعث کاهش جریان مجاز سیم‌ها می‌شود. 
• استفاده از پوشش‌های ضد UV و مقاوم در برابر خوردگی: در مناطق دارای تابش شدید آفتاب و نزدیک دریا، پوشش بدنه باید طوری انتخاب شود که دربرابر اشعه خورشید و نمک مقاوم باشد.
• انتخاب درجه حفاظتی مناسب (IP) برای تابلوهای بیرونی: تابلوهای نصب‌ شده در فضای آزاد باید دارای IP مقاوم باشند تا گرد و خاک و رطوبت ناگهانی وارد تابلو نشود.

نمونه عملی آداک

شرکت آداک در پروژه‌های نصب تابلو برق در سواحل جنوبی از بدنه با پوشش پودری رنگ کوره‌ای با مقاومت بالا استفاده کرده است، همچنین فیلترهای گرد و غبار قابل تعویض را تعبیه کرده که دسترسی سرویس را ساده‌ تر می‌ کند. این طراحی باعث شده تابلوها در شرایط دمای بالای ۵۰ درجه بدون کاهش عملکرد پایدار بمانند.

در همین رابطه بخوانید: بهترین شرکت سازنده بدنه تابلو برق صنعتی

طراحی تابلو برق در مناطق مرطوب و بادخیز (مناطق شمال کشور)

در نواحی شمال ایران مانند استان‌ های مازندران، گیلان و حتی برخی از مناطق غربی، رطوبت نسبی هوا بسیار بالا است، ممکن است بارش زیاد، مه، انتشار نمک یا ذرات خورنده داشته باشد و تابلو ها در معرض میعان شبانه یا بادهای نمکی باشد. در چنین شرایطی، اگر طراحی بهینه نباشد، زمینه بروز خوردگی، اتصال کوتاه، ایجاد میعان در داخل تابلو و مشکلات ایمنی فراهم می‌شود.

راهکارهای پیشنهادی

• استفاده از بدنه با پوشش ضد خوردگی یا استنلس استیل در معرض نمک یا رطوبت بالا: آداک با به‌کارگیری پوشش‌های خاص بدنه در پروژه‌های شمال توانسته است عمر تابلو را افزایش دهد.
• طراحی لوله‌کشی تهویه با توجه به رطوبت و میعان: نصب یک تهویه ساده با جریان هوای کنترل‌شده و دریچه خروجی که رطوبت داخلی را کاهش دهد.
• اجرای سیستم گرمایش مختصر (مثل المنت یا فن گرم‌کن) درون تابلو برای پیشگیری از میعان: به‌خصوص زمانی که تفاوت دمای روز و شب زیاد است.
• انتخاب قطعات و کابل‌ها با روکش مقاوم در برابر رطوبت و خوردگی: سیم‌های مسی بدون روکش مناسب در این شرایط ممکن است زودتر دچار خرابی شوند.
• تعیین ارتفاع نصب مناسب و عایق‌سازی تابلو: نصب تابلو روی پایه یا سطح که از تماس مستقیم با آب یا رطوبت سطح زمین دور باشد.

نمونه عملی آداک

در پروژه‌های شمال کشور، آداک از تابلوهایی با پوشش پودری سه لایه و بدنه مجهز به سیستم سوراخ تهویه با فیلتر ضد رطوبت استفاده کرده است. این تابلوها در شرایط رطوبت نسبی بالای ۹۰٪ نیز پس از چند سال عملکرد مناسب داشته‌اند و خرابی بسیار کاهش یافته است.

طراحی تابلو برق در مناطق مرکزی و خشک

مناطق مرکزی ایران مانند استان‌های اصفهان، یزد، کرمان، دارای تابستان‌ های گرم، زمستان‌های سرد و خشک، اختلاف دمای شب و روز زیاد، شرایط بادخیز و گاهی نیز رطوبت پایین هستند. طراحی تابلو برق در این مناطق باید انعطاف‌پذیر و چند منظوره باشد تا بتواند در دو فصل گرم و سرد عملکرد قابل قبولی ارائه دهد.

راهکارهای پیشنهادی

• انتخاب جنس بدنه و پوشش که هم در برابر تشعشع گرم و هم در برابر سرمای شب مقاوم باشد: آداک برای این مناطق از آلومینیوم با پوشش پودری ویژه استفاده کرده است.
• طراحی تهویه ترکیبی: ترکیب تهویه غیرفعال (دریچه‌ها) و فعال (فن یا بلوور) که بتواند هم گرمای تابستان را دفع کند و هم سرمای شدید شب را کنترل نماید.
• تعیین جریان نامی سیم‌ها و تجهیزات با احتساب حداقل و حداکثر دما: باید طوری طراحی شود که در سردترین شب‌ها و گرم‌ترین روزها تابلو با کیفیت عمل نماید.
• بکارگیری عایق داخلی و جداسازی فضاهای تابلو: در مواقعی که دمای داخل بسیار افزایش می‌یابد یا کاهش، نیاز به تنظیمات ویژه وجود دارد.
• انتخاب درجه حفاظتی مناسب با توجه به گرد و غبار و بادهای منطقه: ممکن است نیاز به IP بالا یا استفاده از درب دوجداره باشد.

جمع‌بندی و پیشنهادهای اجرایی

در این مقاله به سه گروه اقلیمی ایران پرداخته شد و برای هرکدام نکات ویژه طراحی تابلو برق بیان گردید. اکنون جهت جمع‌ بندی، پیشنهادات اجرایی برای کاربرد سریع‌تر و بهینه‌ تر ارائه می‌ گردد:

• پیش از طراحی تابلو برق، حتماً شرایط محیطی محل نصب را به‌دقت آنالیز کنید: میانگین دما، رطوبت نسبی، وجود نمک یا ذرات خورنده، تابش خورشید، باد و گرد و غبار.

• در انتخاب جنس بدنه و پوشش حساسیت ویژه داشته باشید؛ بدنه مناسب با شرایط، نقش کلیدی در عمر تابلو ایفا می‌کند.

• از تهویه مناسب غافل نشوید؛ عدم تهویه یا تهویه ضعیف، به‌ویژه در مناطق گرم یا مرطوب، عملکرد تابلو را به خطر می‌اندازد.

• جریان نامی و انتخاب کابل‌ها را با شرایط دمایی تطبیق دهید؛ در دماهای بالاتر، جریان مجاز کاهش می‌یابد و نباید از مقادیر استاندارد ساده استفاده شود. تابلو برق، سینی کابل، لوله فولادی برق

• نگهداری و سرویس دوره‌ای را فراموش نکنید؛ نظافت فیلترها، بررسی میعان داخلی تابلو، کنترل خوردگی و زنگ‌زدگی باید بخشی از برنامه نگهداری باشد.

• در زمان خرید یا سفارش تابلو برق، به تولید کننده‌ای مثل آداک توجه کنید که دارای تجربه و نمونه‌ های اجراشده در اقلیم‌های متفاوت ایران باشد و راهکارهای مهندسی‌شده ارائه دهد.

خلاصه مطلب

صنعت تابلو برق در ایران نمی‌تواند راهکاری «یکسان برای همه مناطق» ارائه دهد؛ به بیان دیگر، طراحی تابلو برق باید با توجه به اقلیم خاص منطقه، شرایط محیطی، بار الکتریکی و کاربرد نهایی تنظیم شود. شرکت‌هایی مانند آداک با درک دقیق این موضوع و ارائه راهکارهای مهندسی‌شده، نمونه‌ای موفق در بازار هستند. با رعایت دقیق شرایط محیطی، انتخاب مناسب جنس، طراحی تهویه و انتخاب قطعات متناسب، می‌توان تابلو برقی ساخت که در گرمای جنوب، رطوبت شمال یا هوای خشک مرکزی عملکرد پایدار و طول عمر بالایی داشته باشد. این رویکرد نه تنها ایمنی و عملکرد سیستم را تضمین می‌کند، بلکه هزینه‌های نگهداری و خرابی را به‌طور قابل‌ توجهی کاهش می‌ دهد.

سفارش ساخت تابلو برق صنعتی

اگر به دنبال مجموعه‌ ای هستید که تابلو برق را نه صرفاً به‌عنوان یک جعبه فلزی، بلکه به‌ عنوان قلب تپنده سیستم‌ های الکتریکی در نظر بگیرد، شرکت آداک انتخابی هوشمندانه است. آداک با سال‌ها تجربه در طراحی و ساخت تابلو برق‌های صنعتی، تابلو برق فشار متوسط، تابلو چنج‌اور، روشنایی و کنترل، توانسته است محصولاتی سازگار با اقلیم‌های گوناگون ایران ارائه دهد؛ از تابلوهای مقاوم در برابر رطوبت شمال تا مدل‌های ویژه مناطق گرم و گردوغبار جنوب. بهره‌گیری از مهندسان متخصص، مواد اولیه باکیفیت، رعایت کامل استانداردهای روز و اجرای دقیق پروژه‌ها در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و کارخانجات بزرگ، نام آداک را به‌عنوان یکی از معتبرترین شرکت‌های تابلو برق در کشور تثبیت کرده است. اگر دوام، ایمنی و مهندسی واقعی برایتان اهمیت دارد، آداک همان برندی است که می‌توانید با اطمینان کامل به آن تکیه کنید.

02144491255 | 02634156000